W czasie upałów miejskie fontanny oprócz walorów estetycznych niesionych przez „żywą wodę” pozwalają także nieco odetchnąć od słonecznego żaru. Często jednak można spotkać dzieci zażywające w nich kąpieli i to nawet w obecności rodziców

Fontanny już od dawna nie pełnią swojej pierwotnej roli, czyli nie są zdrojami dostarczającymi wody do czerpania przez mieszkańców miast dla celów spożywczych i gospodarczych. Dziś są jedynie ozdobą przestrzeni publicznej wnoszącą wrażenie żywego elementu martwej natury tkanki miejskiej. Szum wody rozbijanej o wymyślne formy artystyczne przynosi ukojenie dla nerwów, a unosząca się wokół bryza odrobinę wytchnienia w upalne dni.
W żadnym jednak przypadku fontanny nie mogą służyć do czerpania wody, czy nawet kąpieli, choć trzeba przyznać, że niekiedy pokusa jest ogromna. Ku zgrozie często zauważyć można, że dla wielu jest ona silniejsza od zdrowego rozsądku.
Ta sama woda

Jeszcze w latach osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych fontanny w większej niż dziś liczbie dostarczały wrażeń za sprawą bieżącej wody. Dziś liczą się już jednak koszty i nikt nie może sobie pozwolić na zwyczajne lanie wody w kanał, dlatego wszystkie współczesne fontanny pracują w obiegu zamkniętym, czyli pompują wciąż tę samą wodę, która po wykonaniu pracy wraca do ukrytego zbiornika w celu ponownego wystrzelenia. Znacząco obniża to koszty eksploatacji, bo woda dobierana jest tylko wtedy, gdy wyparuje, wychlapie się lub ubędzie jej w inny sposób.
Ostatnia fontanna lejąca wodę wprost z wodociągu, to nieodżałowane „Ryby” w Parki Tysiąclecia, zlikwidowana w pierwszej dekadzie obecnego millenium.
Jeżeli fontanna wciąż pracuje na tej samej wodzie, to znaczy, że wciąż „mieli” ona zanieczyszczenia, które się do niej dostają pomimo starań gospodarza wodotrysków, czyli Wydziału Ochrony Środowiska i Leśnictwa częstochowskiego Urzędu Miasta:
– We wszystkich fontannach zlokalizowanych na terenach publicznych zarządzanych przez Gminę Miasto Częstochowa, z wyjątkiem Parku Staszica, prowadzona jest dezynfekcja wody przy pomocy chemicznych środków uzdatniania, zawierających chlor lub aktywny tlen. Ponadto obiekty wyposażone są w filtry mechanicznego oczyszczania wody – wyjaśnił nam w imieniu miejskich przyrodników rzecznik magistratu Włodzimierz Tutaj.
Nie czerpać, nie kąpać się

Pomimo tych zabiegów fontanny nie są miejscami przeznaczonymi do kąpieli, czy czerpania wody pitnej:
– Zgodnie z wytycznymi Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Częstochowie wszystkie fontanny zostały oznakowane w widocznym miejscu nowymi tabliczkami informacyjnymi, o treści: „Woda nieprzydatna do picia i kąpieli” – przekazał serwisowi Fotoczewa rzecznik Tutaj.
Aby uzmysłowić czytelnikom zagrożenie płynące z niewłaściwego wykorzystania fontann, przytoczymy relację czytelniczki, znanej częstochowskiej działaczki dobroczynnej Beaty Kulczyńskiej, która była naocznym świadkiem wykorzystania fontanny w charakterze łaźni przez kloszarda:
Widziałam, jak mył tam gnijącą nogę. Kiedy zwróciłam mu uwagę, aby tego nie robił, ten odpowiedział bardzo wulgarnie
– zrelacjonowała i dodała: – Przestrzegam rodziców małych dzieci, które chętnie wchodzą do fontann, aby mieli świadomość, co może być w wodzie – ostrzegła.
Fontanny są czyszczone
Oczywiście fontanny są poddawane zabiegom czyszczenia, konserwacji oraz bieżących napraw. Obecnie odpowiada za nie wyłoniona w przetargu firma Elektrobud, która prace realizuje ściśle według przyjętego harmonogramu.
Tylko co z tego, jeśli opisany przez czytelniczkę incydent ma charakter powszechny i kloszard dokona ablucji na przykład nazajutrz po czyszczeniu? Dlatego przyłączamy się do przestrogi i apelujemy, aby mimo pokusy i nalegań ze strony dzieci nie dopuszczać do fizycznego kontaktu w wodą.
Wodne place zabaw

Urząd Miasta prowadzi przetarg na wykonanie wodnych placów zabaw. W przeciwieństwie do „wodnych mebli” te będą przeznaczone do zabaw z użyciem wody. Atrakcję oprócz samego pluskania stanowić mają również wodne zabawki stanowiące element wyposażenia placów. Jeśli uda się wyłonić wykonawcę, wodne place zabaw zostaną oddane w jesieni, czyli będzie można z nich korzystać dopiero w przyszłym roku.
Więcej o przetargu pisaliśmy na łamach serwisu.
Dodatkowo warto wspomnieć o uruchamianych przez miasto kurtynach wodnych emitujących wodne areozole, których działaniu można się poddać bez żadnego ryzyka dla zdrowia, bowiem zasilane są bezpośrednio z wodociągu. Kurtyny według naszego rozeznania ustawione są na placu Biegańskiego (obok pomnika Piłsudskiego), na placu Daszyńskiego (obok nr-u 5), na al.11.Listopada (obok centrum handlowego) i przy ul.Dekabrystów nieopodal placu zabaw vis-a-vis Hali Polonia.
Ciekawostka
Kiedyś do czerpania wody w obiektach niewyposażonych w wodociągi doprowadzone do mieszkań służyły ujęcia wody – tzw. zdroje. Wyposażono w nie większość kamienic w Częstochowie i z nich ich mieszkańcy czerpali wodę do wykorzystania w domach. Była to tańsza forma zapewnienia wody – bardziej bogaci kamienicznicy dociągali wodę wprost do mieszkań.
Zapraszamy do obejrzenia albumu fanpage „Częstochowa Nieznana” prezentującego pozostałości tych instalacji.
Harmonogram konserwacji fontann
1. Skwer Solidarności
- obieg wody: zamknięty
- Mycie niecki fontanny wraz z usunięciem wszelkich zanieczyszczeń – 18 razy w sezonie, średnio co 1 tydzień w okresie od 01.05 do 15.09.
- Opróżnianie zbiornika retencyjnego i oczyszczanie go z zanieczyszczeń oraz ponowne napełnienie wodą, oczyszczanie kanałów odwodnienia powierzchniowego pod podestem – 3 razy w sezonie w terminach: 16.04-20.04, 11.06-15.06, 10.08-14.08.
- Sprzątanie zanieczyszczeń z niecki fontanny, w tym ich zbieranie i zamiatanie w okresie od 01.05 do 15.09.
- Okres funkcjonowania obiektu:
- od 01.05 do 15.09.
2. Plac Orląt Lwowskich
- obieg wody: zamknięty
- Mycie niecki fontanny wraz z usunięciem wszelkich zanieczyszczeń – 18 razy w sezonie, średnio co 1 tydzień w okresie od 01.05 do 15.09.
- Opróżnianie zbiornika retencyjnego i oczyszczanie go z zanieczyszczeń oraz ponowne napełnienie wodą, oczyszczanie kanałów odwodnienia powierzchniowego pod podestem – 3 razy w sezonie w terminach: 20.04-25.04, 15.06-20.06, 10.08-15.08.
- Sprzątanie zanieczyszczeń z powierzchni fontanny, w tym ich zbieranie i zamiatanie w okresie od 01.05 do 15.09.
- Okres funkcjonowania obiektu: od 01.05 do 15.09.
3. Plac Rady Europy
- obieg wody: zamknięty
- Mycie niecki oraz elementów ze stali nierdzewnej fontanny głównej ze spuszczeniem wody i ponownym napełnieniem – 9 razy w sezonie, średnio co 2 tygodnie w okresie od 01.05 do 15.09.
- Sprzątanie zanieczyszczeń z niecki fontanny głównej oraz oczek wodnych, w tym wybieranie przy pomocy siatki zanieczyszczeń pływających i opadłych na dno (obiekt główny) oraz zbieranie i zamiatanie (oczka wodne) w okresie od 01.05 do 15.09.
- Okres funkcjonowania obiektu: od 01.05 do 15.09.
4. Parkitka
- obieg wody: zamknięty
- Mycie niecki i kuli granitowej ze spuszczeniem wody i ponownym napełnieniem – 9 razy w sezonie, średnio co 2 tygodnie w okresie od 01.05 do 15.09.
- Sprzątanie zanieczyszczeń z niecki fontanny w tym pływających na powierzchni oraz leżących na dnie w okresie od 01.05 do 15.09.
- Okres funkcjonowania obiektu: od 01.05 do 15.09.
5. Park Staszica
- obieg wody: system zbliżony do recyrkulacji
- Sprzątanie zanieczyszczeń ze zbiorników, w tym wybieranie przy pomocy siatki zanieczyszczeń pływających i opadłych na dno w strefie do 2,5m od brzegu okresie od 01.05 do 15.09.
- Staw o charakterze zbiornika naturalnego z pełnym życiem biologicznym (flora, fauna w tym ryby). Fontannę stanowi pływający agregat fontannowy pobierający wodę bezpośrednio ze stawu. Uzupełnianie niedoboru wody z sieci wodociągowej, wspomaganie samooczyszczania wody przez filtry piaskowe oraz lampy UV.
- Okres funkcjonowania obiektu: od 01.05 do 15.09.
6. III Aleja NMP „Dziewczynka z Gołębiami”
- zamknięty
- Mycie fontanny wraz z usunięciem wszelkich zanieczyszczeń – 18 razy w sezonie, średnio co 1 tydzień w okresie od 01.05 do 15.09.
- Opróżnianie zbiornika retencyjnego i oczyszczanie go z zanieczyszczeń oraz ponowne napełnienie wodą – 3 razy w sezonie w terminach: 20.04-25.04, 15.06-20.06, 10.08-15.08.
- Sprzątanie zanieczyszczeń z niecki fontanny, w tym ich zbieranie i zamiatanie w okresie od 01.05 do 15.09.
- Okres funkcjonowania obiektu: od 01.05 do 15.09.
7. III Aleja NMP „Amonit”
- obieg wody: zamknięty
- Mycie fontanny wraz z usunięciem wszelkich zanieczyszczeń – 18 razy w sezonie, średnio co 1 tydzień w okresie od 01.05 do 15.09.
- Opróżnianie zbiornika retencyjnego i oczyszczanie go z zanieczyszczeń oraz ponowne napełnienie wodą – 3 razy w sezonie w terminach: 20.04-25.04, 15.06-20.06, 10.08-15.08.
- Sprzątanie zanieczyszczeń z niecki fontanny, w tym ich zbieranie i zamiatanie w okresie od 01.05 do 15.09.
- Okres funkcjonowania obiektu: od 01.05 do 15.09.
8. UM ul. Waszyngtona 5
- obieg wody: zamknięty
- Mycie fontanny wraz z usunięciem wszelkich zanieczyszczeń – 18 razy w sezonie, średnio co 1 tydzień w okresie od 01.05 do 15.09.
- Opróżnianie zbiornika retencyjnego i oczyszczanie go z zanieczyszczeń oraz ponowne napełnienie wodą – 3 razy w sezonie w terminach: 20.04-25.04, 15.06-20.06, 10.08-15.08.
- Sprzątanie zanieczyszczeń z niecki fontanny, w tym ich zbieranie i zamiatanie w okresie od 01.05 do 15.09.
- Okres funkcjonowania obiektu: od 01.05 do 15.09.
9. Plac Louisa Armstronga
-
Filharmonia Częstochowska obieg wody: zamknięty
- Mycie niecki ze spuszczeniem wody i ponownym napełnieniem – 3 razy w sezonie, średnio co 2 tygodnie w w terminach: 16.04-20.04, 11.06-15.06, 10.08-15.08.
- Sprzątanie zanieczyszczeń z niecki fontanny, w tym pływających na powierzchni oraz leżących na dnie od 01.05 do 15.09.
- Okres funkcjonowania obiektu: od 01.05 do 15.09.